Takvim yine Aralık ayını gösteriyor. Yılın sonuna yaklaşırken vitrinler ışıl ışıl, sokaklar telaş içinde… Ama bir tarih var ki ne ışıklarla süsleniyor ne de yüksek sesle anons ediliyor: İnsan Hakları Haftası. Sessizce gelip usulca geçiyor. Oysa her birimizin hayatını baştan sona ilgilendiren en büyük meselelerden biri orada duruyor: İnsan olmak.

Bir çocuğun üşümemesi, bir annenin korkmadan yaşaması, bir işçinin emeğinin karşılığını alabilmesi, bir kadının hayatta kalma mücadelesi vermek zorunda kalmaması, bir gencin düşüncesini söyledi diye cezalandırılmaması… Bunların hiçbiri “lüks” değil. Hiçbiri “ayrıcalık” değil. Bunlar yalnızca ve yalnızca hak.

Ama ne yazık ki ülkemizde ve dünyada bazı insanlar haklarıyla doğmuyor sanki. Kimileri daha ilk nefesinde eşitsizliğe uyanıyor. Kimileri susmak zorunda kalıyor, kimileri görmezden geliniyor, kimileri yok sayılıyor. Bir fotoğraf karesinde çamurun içinde oynayan bir çocuk, bir haber bülteninde ismi kaybolup giden bir kadın, bir fabrikada sesi duyulmayan bir işçi… Hepsi bize aynı soruyu fısıldıyor:

İnsan hakları kimin için var?

En acısı da şu: Hak ihlalleri bazen yalnızca devletlerin değil, insanların da vicdanında başlıyor. Bir başkasının acısına sırtımızı dönerek, “Beni ilgilendirmez” diyerek, susarak… Oysa kötülük en çok da iyilerin sessizliğinden güç alıyor.

İnsan Hakları Haftası bize yalnızca başkalarının hikâyesini değil, kendi sorumluluğumuzu da hatırlatmalı. Çünkü bir gün hepimiz bir hakka muhtaç kalabiliriz: Adalete, merhamete, eşitliğe, yaşama hakkına…

İnsan olmak sadece nefes almak değil. İnsan olmak, bir başkasının da nefes alabilmesi için mücadele etmek.

Bugün bir çocuğun başını okşamak, bir haksızlığa ses çıkarmak, bir ayrımcılığa “dur” demek, bir kadının korkusunu ciddiye almak da insan haklarının ta kendisi.

Bu hafta geçip gidecek. Takvim yaprakları yine düşecek. Ama keşke geride bir şey kalabilse: Biraz daha fazla vicdan, biraz daha az korku, biraz daha çok cesaret…

Çünkü insan hakları, sadece bir hafta değil;

Ömür boyu süren bir insanlık sınavı...

Sağlıcakla kalın…