Röportör: Şehit Medet Önlü kimdir ve Çeçen cihadının Türkiye’de uyandırdığı etkilerde ne gibi rolü vardır?

Alperen Aydın: Medet Önlü, Çeçenistan’ın Rusya’ya karşı verdiği bağımsızlık mücadelesinin Türkiye’deki en önemli kilit isimlerinden bir tanesidir. Çeçen Cihadının önemli bir kısmından şehit olduğu güne kadar Çeçenistan İçkerya Devleti 4. Devlet Başkanı Abdulhalim Sadullayev tarafından resmi olarak atanmış Çeçen İçkerya Devleti Türkiye Fahri Konsolosluğu görevindeydi.

Medet Önlü, 1960’ta Kahramanmaraş’ta doğmuş bir Çeçen. Gençlik yıllarında kendi imkanlarıyla Çeçenceyi öğrendi. Medet Önlü’nün profesyonel Çeçencesi, Çeçenistan’da daha bağımsızlık ateşi yanar yanmaz çok önemli bir konuma yükselmesini sağladı. Cahar Dudayev tarafından resmi olmasa da Çeçenistan İçkerya Fahri Konsolosu olarak atanmıştı. Zelimhan Yandarbiyev dahil Türkiye’ye gelen Çeçen yetkililer, Medet Önlü’nün tercümesi sayesinde konuşmalarını Türk milletine aktarabiliyorlardı.

Medet Önlü sadece tercümanlıkla yetinmiyor, aynı zamanda Türkiye’nin birçok yerinde adım adım konferanslara katılıyor, Çeçenistan için düzenlenen mitinglerde konuşmacılık yapıyordu. Onun bu kadar ön planda olması aynı zamanda Medet Önlü’nün Türk Medyası tarafından da ilgi odağı olmasını sağlamıştı. Çeçenistan’dan haber gelmesi sürekli engellendiği için Türk Medyasına haberler 1.Cihad döneminde Rus kaynaklardan geliyordu. Rus kaynaklar, haberleri taraflı ve Çeçenistan aleyhine aktardığı için ise Türk Medyası, Çeçenistan’dan gelen her yeni gelişmede yeri geliyor Medet Önlü’ye stüdyosunu açıyor, yeri geliyor canlı ve görüntülü aramalarla TV’de Medet Önlü’nün görüşlerini alıyorlardı.

Tabii ki Medet Önlü bununla da kalmıyordu. Çeçenistan’dan Türkiye’ye gelen ailelerin yerleşmesine yardımcı oluyor, onların işlerini bürokrasi ile çözmeye çalışıyor ve mazlum milleti için siyasilerle aktif bağlantı kuruyordu.

Çeçen direnişi için toplanan paralar, Çeçen komutanların moralini yükseltmek için Türkiye’de yaptırılan ve Çeçenistan’a ulaştırılan ödüller hep Medet Önlü’nün elinden geçiyordu. Fahri Konsolos olması hasebiyle Çeçenistan İçkerya hükümeti ile de sürekli yazılı ve sözlü bağlantı kuruyordu.

Medet Önlü, Çeçenistan İçkerya Devletinin Türkiye’deki göz nuruydu. Her bir iş için farklı kişiler görevlendirilse bile altından zor kalkılacak işleri Medet Önlü tek başına davası için gocunmadan yapıyordu. Medet Önlü, Çeçen Cihadının 1. Evresinde her ne kadar kilit roldeyse de 2. Evresinde daha kilit bir role girmişti. Düşmanlarının da ilgisini daha çok 2.Cihatta çekti. 1.Çeçen Cihadına Türkiye’deki birçok muhafazakâr-milliyetçi kesim ve bu kesimlerin önde gelen parti ve sivil toplum kuruluşları destek verse de 2.Çeçen Cihadında bu desteğin tamamına yakının kesildiğini gördük. Muhsin Yazıcıoğlu’nun da 2009’da şehit edilmesiyle Çeçen direniş karşıtı güçlerin önünde tek bir engel kalmıştı; Çeçenistan İçkerya Türkiye Fahri Konsolosu Medet Önlü.

Türkiye’de 2009’dan 2015 yılına kadar sürecek olan Çeçen cinayetleri dönemi başladı. Özellikle İstanbul’da göz göre göre ard arda şehit edilen Çeçenlerden sonra Türkiye’deki bazı Kafkas ve Çeçen kuruluşları Kadirov’a muhalif tutum izlemekten vazgeçti ve Kadirov zulmüne ses çıkartmamayı can korkusuyla tercih ettiler. Bazı dernekler ise gelen para karşısında şerefli bir duruş sergileyemeyerek kendilerini Kadirov’a satarak saf değiştirdiler. Medet Önlü’yü hedef hâline getiren de buydu. Diğerleri gibi korkmuyor ve asla satın alınamıyordu. Kadirov’un Türkiye’de itibar görmesini engelleyen en güçlü faktör Medet Önlü’ydü! İşte durum böyleyken Medet Önlü 22 Mayıs 2013’te Ankara’da şehit edildi. Suikastın azmettiricileri hâlâ bulunamadı.

Bir duruşu vardı, bir kavgası ve uğruna ölümü göze aldığı bir mücadelesi… Başını dik tuttu hep, küfre boyun eğmektense canını Allah’a kurban vermeyi yeğleyenlerdendi Medet ağabey. Biz, Çeçen Cihadı hakkında ne biliyorsak neredeyse hepsini Medet Önlü sayesinde öğrendik, rahmet olsun…

Bu yüzden ‘’Çeçen Halkının Onuru: Medet Önlü’’ kitabımda hem Medet Önlü’nün aziz hatıratını yaşatmak için biyografisine hem de siz genç nesillerin doğru kaynaktan öğrenebilmesi için Çeçen cihadına detaylı bir şekilde yer verdim. Suikastın detaylarını ve Medet Önlü’yü niye şehit ettiklerini de kitabımda ifade etmeye çalıştım.

Röportör: Abdülkerim Bedir