“Zafer, ‘zafer benimdir’ diyebilenindir.”
Mustafa Kemâl Atatürk

Şuhut…

23 Ağustos 1922 Çarşamba günü 1. Ordu Komutanı Nureddin Paşa ve diğer komutanlar Afyon’un tam güneyinde yer alan Şuhut kazasına geldiler. Ertesi gün Başkumandanlık, Genelkurmay Başkanlığı ve Batı Cephesi Komutanlığı karargâhları Afyon güneyindeki Şuhut’a taşındı. Şuhut’a gelen Gazi ve Müşir Başkumandan ile özel karargâhını oluşturan Başyâver Yarbay Salih (Bozok) Bey, İkinci Yâver Üsteğmen Muzaffer (Kılıç) Efendi, Refâkat Subayı Siirtli Yüzbaşı Mahmut Efendi ve Emir Çavuşu Ali, Büyük Taarruz Karargâhı ve aynı zamanda geçici karargâh olarak kullanılan Hacı Veli Konağına yerleştiler. Hacı Veli Konağı, 24-25 Ağustos Perşembe ve Cuma günleri Başkumandanlık, Genelkurmay Başkanlığı, Batı Cephesi Komutanlığı ve 1. Ordu Komutanlığının müşterek karargâhı olarak kullanılmıştı.

GENEL TAARRUZ EMRİ…

Gazi ve Müşir Başkumandan’ın riyâsetinde 20 Ağustos Pazar akşamı Batı Cephesinin karargâhı Akşehir’de gerçekleşen Yüksek Komuta Heyetinin toplantısında verdiği direktife uygun olarak, Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa da 25 Ağustos günü saat 12.30’da 1. ve 2. Ordu ile Kocaeli Grubu’na [1] taarruz zamanı ve esaslarını içeren Genel Taarruz Emrini yayımladı. Bu emre göre, ertesi sabah saat 05.30’da Afyon güneyinden Türk taarruzu başlayacaktı.

“CEPHE EMRİ: 93 (TAARRUZ İÇİN)

- Düşman genel durumunda 25 Ağustos 1922 sabahına kadar bir değişiklik keşfolunamamıştır.

Buna nazaran düşman, büyük kısmıyla 2. Ordu karşısında bulunmaktadır.

- 26 Ağustos 1922 sabahleyin düşmana genel taarruz icra olunacaktır.

- 1. Ordu 26 Ağustos 1922 fecirle Afyon güney ve batısında du­ran düşman kuvvetlerini yok edecek sûrette taarruz edecektir. Düşman mevzile zaptolunduktan sonra umûmî harekât cepheden ayrıca tanzim olunacaktır.

5. (Süvari) Kolordu(su) esas olarak önce 1. Ordu karşısındaki düşmanın gerilerine düşecek sûrette görevlendirilecektir. Bu kolordu, düşma­nın ihtiyat grubu ve Uşak grubuna karşı keşif ve emniyet hizmetlerini de ifa edecektir.

Ordunun sol kanadı, Toklusivrisi ve İslâmköy’e karşı 6. Tümenle temin edilecek ve yine 6. Tümen tarafından düşmanın Banaz’da bulunan grubunun harekâtı dahi keşfolunacaktır.

Sandıklı’dan ba­tıya doğru bütün cephede ordu tarafından kararlaştırılan ve hazırlanan taarruzî faaliyetler tatbik olunacak,

- Süvari Tümeni Uşak genel doğrultusunda taarruz edecektir.

2. Kolordu 26 Ağustos 1922 sa­bahı 3. Tümeniyle Sandıklı kuzeyindeki Kızık, Karacaören; 4. Tüme­niyle Dadak civarında; 7. Tümeniyle Efesultan ve batısında hazır bulunacaktır. Bu karargâhı ve tümenleriyle 1. Ordu her an sürat ve emniyetle muharebe edebilmelidir.

- 2. Ordunun 26 Ağustos 1922 günü için asıl vazifesi Afyon doğu cephesindeki düşmanın 12. ve 5. tümenleriyle düşman ihtiyat grubunu taarruz harekâtıyla tespit ve işgâl etmektir.

- Kocaeli Grubu, karşısındaki düşmanı tespit etmek üzere, kararlaştırıldığı gibi, özellikle Göksu ile

Karasu vadileri arasında taarruzî faali­yette bulunacaktır.

- Cephe karargâhı 25 Ağustos 1922 akşamından itibaren Kocatepe güneyinde bulunacaktır.

- 93 numaralı bu cephe emri 25 Ağustos 1922 saat 12.30’da 1. Ordu Komutanlığına yazılı olarak, (karargâhı Bolvadin’de [2] bulunan) 2. Ordu Komutanlığına 2. Ordu Kurmay Başkan Yardımcısı Yarbay Ali Rıza vâsıtasıyla te­lefonla ve Kocaeli Grubuna şifreyle yazılmıştır.

Garp Cephesi Komutanı

İsmet”

ÖLÜM SESSİZLİĞİ…

Gazi ve Müşir Başkumandan, Büyük Taarruz'un son hazırlık çalışmalarını Hacı Veli Konağında yapmış ve "Anadolu ile dış dünya arasındaki bütün haberleşmenin kesilmesi" emrini de bu konakta vermişti. 25 Ağustos Cuma. Afyon güneybatısından başlatılacak ve baskın tarzında yapılacak Büyük Taarruz’un bekâsı ve başarısı için Gazi ve Müşir Başkumandan’ın emri gereğince, Anadolu Ajansı ve postânelerin dış dünya ile bağlantısı kesildi, sınırlar kapatıldı ve Anadolu adetâ bir ölüm sessizliğine büründü.

Not: Devam edecek…

© 2025. Bu makalenin / yazının içeriğinin telif hakları yazarına ait olup, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereği kaynak gösterilerek yapılacak kısa alıntılar ve yararlanma dışında, hiçbir şekilde önceden izin alınmaksızın kullanılamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz ve dağıtılamaz.

SON NOTLAR

[1] Kocaeli Grubu, I. İnönü Zaferi’nden sonra Batı Cephesi Komutanlığının 24 Ocak 1921 tarihli emriyle kurulmuştur. Böyle bir grubun kurulmasının sebebi, Yunanların Bursa ve civarındaki kuvvetlerini takviye etmeye başlaması ve yeniden İnönü istikâmetine bir taarruzuna karşı geniş Batı Cephesi’ni ikiye bölerek kuvvetlerini daha derli toplu tutarak asıl muharebe merkezini İnönü bölgesinde toplamak düşüncesiyle Kocaeli Grubunun komutanlığına da Albay Halit (Karsıalan) Bey tayin edilmiştir.

[2] Bolvadin, Afyon’un doğusunda bulunan ilçelerinden biridir.