Giriş…

Bu makalede, çalışmalarını Ankara’da sürdürmek üzere 18 Aralık 1919 tarihinde Sivas’tan ayrılan Mustafa Kemâl Paşa liderliğindeki bazı Temsil Heyeti üyelerinin güzergâh üzerinde bulunan Kırşehir’e 24 Aralık’ta yapmış oldukları ziyâret kapsamında Kırşehir Gençler Derneğine yaptıkları ziyâretten bahsedilmektedir.

Öncesi…

Osmanlı Devleti’nin ağır bir mağlubiyetle çıktığı I. Dünya Savaşı sonrasında imzalamak zorunda kaldığı Mondros Mütârekesi (30.10.1918) sonrasında ülke topraklarının İtilaf kuvvetleri tarafından sözde gerekçelerle yer yer işgâl ediliyor olmasına rağmen İngiltere’nin insafına sığınarak kötünün iyisi bir barış anlaşması sağlamaya yönelik tutum ve politikalar izleyen ve Türk milletini de adeta sahipsizmiş gibi bir duruma düşüren İstanbul’daki Saray ve hükûmetin bu acziyetine karşı hükûmetin yerine, Sivas Kongresi’nde (04-11.09.1919) Türk milleti adına “yürütme” yetki ve görevini üstlenmek üzere Mustafa Kemâl Paşa başkanlığında bir Temsil Heyeti seçilmişti. Paşa başkanlığında Sivas’ta gerçekleşen Kumandanlar Toplantısında (18-26.11.1919), Batı Anadolu’nun kayda değer ölçüde Yunan işgâlinde olması ve başlatılan millî direnişte asıl mücâdelenin Batı Cephesinde verilecek olması nedeniyle Temsil Heyetinin Ankara’ya taşınması kararlaştırılır.

Bu karar gereği çalışmalarını Ankara’da sürdürmek üzere 18 Aralık’ta Sivas’tan ayrılan Mustafa Kemâl Paşa liderliğindeki bazı Temsil Heyeti üyeleri 19 Aralık’ta güzergâh üzerinde bulunan Kayseri’ye gelmişler, 19-20 Aralık’ta orada ziyaretlerde bulunmuş, 21 Aralık sabahı da saat 09.00’da Kayseri halkına bir beyannâme yayımlanarak güzergâh üzerindeki Kırşehir’in Mucur kazâsına geçmiş, 21-23 Aralık’ta sırasıyla Mucur, Hacıbektaş ve tekrar Mucur’da ziyâretlerde bulunduktan sonra 24 Aralık Çarşamba sabahı Mucur’dan ayrılarak güzergâh üzerindeki Kırşehir’e hareket etmiş, Kırşehir’e geldiklerinde de çoşkulu bir karşılamaya muhatap olmuşlardır.

Kırşehir Gençler Derneğini ziyâret…

Paşa ve Heyet, 24 Aralık Çarşamba günü Kırşehir’de gerçekleşen çoşkulu bir karşılamanın ardından ilk olarak hükûmet binasına giderler. Burada kısa bir süre dinlendikten sonra “Gençler Derneği” üyelerinden M. Sıtkı ve M. Hilmi Beyler, Paşa ve Heyeti çay içmek için dernek binalarına davet ederler. Hükümet ziyaretinin ardından programda ziyaretinin ardından Paşa ve Heyet, kendilerine refakat eden Kırşehirli zevât (Kırşehir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Müftü Halil Bey, yönetim kurulu üyeleri -Mehmet, Hayrullah, Hacı Nafi, Askerlik Şubesi Başkanı Sivrihisarlı Haydar Beyler- ve Kırşehir ileri gelenleri) ile birlikte “Kırşehir Gençler Derneği”ni ziyâret ederler.

Kırşehir Gençler Derneği üyeleri, Paşa ve Heyeti kapıda karşılar ve Dernek Üyesi M. Sıtkı Bey; “genç arkadaşlarım adına derneğimizi şereflendirdiğiniz için teşekkür ederim” der, Dernek Başkanı Reşat Bey, Kırşehirli konukları ve Dernek üyelerini Paşa’ya takdim ettikten sonra kısa bir teşekkür konuşması yapar.

Cevat Hakkı (Tarım) Bey de hazırlamış olduğu konuşmasını okuduktan sonra, konuklara çay ikram edilir ve ülkenin o günlerde içinde bulunduğu olağanüstü durum dile getirilmeye başlanır. Dernek üyeleri, Millî Mücadele’den yana olan görüşlerini ifade etmişler,

Gençlerin duyarlılıklarından duyulan memnuniyet…

Bunun ardından Paşa ise Kırşehir gençlerinin ülke meselelerine gösterdikleri ilgi ve duyarlılıktan duyduğu memnuniyeti beyan eden şu konuşmayı yapar;

“Millî varlığımız ve onun kudreti, başımıza gelen ve gelecek olan bütün felâketleri def ve ref edecek [uzaklaştıracak] kadar kuvvetli ve güven vericidir. Yurdumuzu haksız olarak işgâl edenlerden hakkımızı almak için uğraşacağız. Erzurum ve Sivas Kongrelerinde tespit edilen gâyelerimizi gerçekleştirmek için gereken kararlar alınmıştır. Hiçbir şeyden yılmayacağız, yoksulluktan çekinmeyeceğiz. Büyük ve asil milletimizin varlığı, [ve] mutlak kudreti, istikbâli ve istiklâli kurtaracaktır. İlerleme yolunda dev adımlar atacağız; mensup olduğumuz milletin tarihi, dünyanın tanıdığı en büyük varlıktır”.

Gençler Derneğinin Tüzüğüne dair…

Daha sonra da Paşa, Gençler Derneği’nin tüzüğünü alarak incelemiş ve

“Sevgili gençler,

Sizin gösterdiğiniz heyecanlı tavır ve hareketlerinizden çok mutlu olduk. Esâret tehlikesine düşen, hürriyet ve istiklâlini elde etme konusundaki davamızın ruhuna inanmış olduğunuza kanaat getirerek tüzüğünüzün çizdiği esaslar cidden takdire değerdir.

İlerde hepinizin şerefli başarılar yolcusu olduğunuzu görmekle iftihar ederiz”

diyerek, dernek yöneticilerini duygulandırmış ve mutlu etmişti.

Derneğin Hâtırâ Defterine yazılanlar…

Paşa, getirilen hâtırâ defterine kendi duygu ve düşüncelerini yansıtan ve Temsil Heyeti üyeleri tarafından da imzalanan; “Kırşehir gençliğinin, vatanımızda gençliğin kıymetli bir örneği olduklarını ispat edecek sağlam fikirler ve ecirler ile donanmış bulundukları kanaati ile [işbu defteri] imzalarız.” satırlarını yazmasıyla Kırşehir gençliğinin ülke gençliğinin değerli bir örneği olduğunu ifade etmişti.

Gençler Derneğinden ayrılış…

Kırşehir Gençler Derneği’nden geç vakitte gençlere vedâ ederek ayrılan Paşa ve heyet üyeleri, Müftü Halil Bey ile birlikte kendilerine tahsis edilen Kılıçözü kenarında ve şimdiki Ekinciler Un Fabrikası yakınında bulunan, Sait Efendi’nin (Çopur Sait) oğlu Öğretmen Mustafa (Erdem) Bey’in evine giderler.

Akşam yemeği yer sofrasında samimi bir ortamda yenilir, bu sırada Paşa, Belediye Başkanı Mahbub ve Belediye Üyesi Esad (Ulusoy) Beyler ile de ayrıca görüşülür.

Not: Bir sonraki makâlemizde de Mustafa Kemâl Paşa’nın Kırşehirlilere hitabından bahsedeceğiz.

© 2025 Bu makalenin / yazının içeriğinin telif hakları yazarına ait olup, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereği kaynak gösterilerek yapılacak kısa alıntılar ve yararlanma dışında, hiçbir şekilde önceden izin alınmaksızın kullanılamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz ve dağıtılamaz.

KAYNAKLAR

Celal Erikan, Kurtuluş Savaşı Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 2014.

Mahmut Goloğlu, Millî Mücadele Tarihi-III, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2010.

Yavuz Özüçetin, “Kırşehir ve Kırşehirlilerin Millî Mücadele’de Üstlerine Düşen Görev”, Tarihin Peşinde -Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl 2024, Sayı: 31, https://www.tarihinpesinde.com/dergimiz/sayi31/07.pdf, Erişim Tarihi: 05.12.2025.

Zeki Sarıhan, Kurtuluş Savaşı Günlüğü, C. II, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1994.