GİRİŞ…

Kıbrıs Türklerinin ve davâsının bayraklaşmış ismi merhum, mücâhit, gazi ve kurucu lider Rauf Denktaş bin bir zorluk, destansı bir mücâdele ve şerefle sürdürülen örnek bir yaşamın ardından 13 Ocak 2012 tarihinde sonsuzluk âlemine göçmüştü. Vefatının on üçüncü üçüncü yıldönümü münâsebetiyle üç bölümden ibaret bir makale dizimizle bu örnek şahsiyetin aziz hâtırâsını yâd edeceğiz.

EĞİTİM HAYATI…

Merhum Rauf Denktaş, İngiliz sömürgesi Kıbrıs’ın güneybatısında ve 1974 sonrasında da bugünkü Güney Kıbrıs Rum Yönetimi kesiminde bulunan Baf’ta doğmuş, ilkokul ve liseyi İstanbul Arnavutköy’de Fevzi Çakmak Lisesi’nde tamamlamış, daha sonra Kıbrıs’a geri dönerek Lefkoşa İngiliz Okulu’na gitmiş ve 1941 yılında bu okuldan mezun olmuştur.

Yazı yazmaya meraklı olduğundan İngiliz Okulundan mezun olur olmaz Kıbrıs davasının kendisi öncesindeki öncü şahsiyeti olan Dr. Fazıl Küçük’ün (1906-1984) ‘Halkın Sesi’ adlı gazetesi için yazılar yazmaya başlamış, aynı zamanda Gazi Magosa’da tercümanlık yapmış, akabinde bir süre mahkemelerde memurluk ve İngiliz okulunda öğretmenlik yapmış, daha sonra 1944 yılında İngiltere’ye giderek orada hukuk eğitimi almış ve 1947 yılında mezun olmuştur.

MESLEĞE VE MÜCADELEYE BAŞLAYIŞ…

Denktaş İngiltere’deki hukuk eğitiminin ardından Kıbrıs’a geri dönerek avukat olmuş, bir süre avukatlık yaptıktan sonra savcı olmuş, yaptığı başarılı görevlerden dolayı bir süre sonra başsavcılığa yükselmiştir.
27 Kasım 1948 tarihinde Kıbrıs Türkleri tarafından hazırlanan ilk mitingde Dr. Fazıl Küçük’ün yanında hatiplik yapmış, Kıbrıs Türklerinin çıkarları doğrultusunda Faiz Kaymak (1904-1982) ve Dr. Fazıl Küçük’ün tasvibi ile Kıbrıs Türk Kurumlar Federasyonu kongresinde başkanlık yapmış, Ada’daki İngiliz yönetiminin baskıları ile emekliliğe ayrılmasına altı ay kala savcılık görevinden istifa etmiş, 1949 yılının ortalarına doğru yeniden avukatlık yapmaya başlamış, aynı yıl Aydın Hanım ile evlenmiştir.

DİRENİŞE ÖNCÜLÜK…

1955 yılında (Adanın tamamını ilhak edip Yunanistan’a bağlamak isteyen ve Türklere karşı terör eylemleri yapan Rum) EOKA Örgütüne karşı Kıbrıs Türklerinin direnişine öncülük etmiş, ardından hükûmetteki görevinden istifa ederek birkaç arkadaşı ile Türk Mukâvemet Teşkilatını (TMT) kurmuş (01.08.1958), aynı yıl Rum tedhişçilerin Türk köylerine saldırması ile Dr. Fazıl Küçük ile birlikte Ankara’ya Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu’nun yanına görüşmeye gitmiş, yapılan görüşmeler sonucunda Denktaş, Kıbrıs’a Türk askeri gönderilmesi önerisinde bulunmuştur. Böylece 1959 yılında Zürih, Londra ve 1960 Antlaşmaları ile Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası’nın hazırlanmasına katkıda bulunmuştur.

KANLI NOEL DÖNEMİ…

Aralık 1963 ayında başlayan ve tarihe “Kanlı Noel” diye geçen Rum saldırılarının şiddetle devam ettiği 1964 yılı, Kıbrıs Türk toplumunun var olmak ile yok olmak arasındaki bir çizgide olduğu, Denktaş’ın “İkinci bir Girit olmayalım” diye dua ettiği bir dönem olmuştur.

ANKARA’DAKİ ZORUNLU İKÂMET YILLARI…

Londra’da başlayan (26.02.1964) Birleşmiş Milletler (BM) görüşmelerinde Kıbrıs’taki Türk toplumu adına BM Güvenlik Komisyonu’nda konuşma yapan Denktaş 18 Mart 1964 tarihinde Ankara’ya dönmüşse de Londra’daki bahse konu komisyonda yaptığı konuşmadan dolayı Ada’ya dönüşü Cumhurbaşkanı Makarios tarafından yasaklanmış ve böylece Denktaş’ın Ankara’daki zorunlu ikâmet yılları başlamıştır.

TÜRK TOPLUMUNU TEMSİL DÖNEMİ…

1970 yılı seçimlerinde Türk Toplumu Meclisi Başkanlığı’na getirilen Denktaş böylece siyaset hayatına atılmış olur. 1973 yılına kadar Kıbrıs Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Kıbrıs Türk Yönetim Başkanı olarak görev yapmıştır.

DEVLET BAŞKANLIĞI DÖNEMİ…

Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin ilan edilmesinin (15.02.1975) ardından devlet ve meclis başkanlığında da görev alan Denktaş, anayasanın gerekleri doğrultusunda 1976 yılı seçimlerinde devlet başkanlığına getirilmiştir. 1981 yılı seçimlerinde ikinci kez iktidar olan Denktaş, KKTC’nin ilan edilmesinin (15.11.1983) ardından yeniden cumhurbaşkanlığı görevine getirilmiştir. 1990 ve 1995 yıllarında yapılan seçimlerde de ikinci ve üçüncü kez cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir. 2005 yılı seçimlerinde bazı nedenlerden dolayı aday olamayan Denktaş, cumhurbaşkanlığını Mehmet Ali Talat’a bırakmıştır.

VEFATI…

Organ yetmezliği nedeni ile Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde tedavi altına alınan Rauf Denktaş 13 Ocak 2012 yılında 88 yaşında vefat etmiş, 17 Ocak 2012 tarihinde yapılan devlet töreninin ardından Lefkoşa’daki Cumhuriyet Parkı’na defnedilmiştir.

ESERLERİ…

Kıbrıs Türklerinin bayraklaşan ismi Merhum ve Gazi Denktaş’ın Saadet Sırları (1941), Ateşsiz Cehennem (1944), Criminal Cases (1953), 12'ye 5 Kala (1965), Akritas Planı (1972), A Short Discourse of Cyprus (1972), The Cyprus Problem (1973), Cyprus Triangle (1981), Gençlerle Başbaşa (1981), Kur'ân'dan İlhamlar (1986), Gençlere Öğütler (1988), İmtihan Dünyası, Yarınlar İçin, Kıbrıs Girit Olmasın, A Handbook of Criminal Ca-ses-1955, Cyprus Problem in a Nutshell-1983, Kadın ve Dünya - Woman and The World-1985, UN Speeches on Cyprus-1986, Seçenekler ve Kıbrıs Türkleri-The Options and The Turkish Cypriots-1986 ve Cyprus, An Indictment and Defence-1987 adlı kitapları bulunmaktadır.
Not: Devam edecek…

2025. Bu makalenin/yazının içeriğinin telif hakları yazarına ait olup, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereği kaynak gösterilerek yapılacak kısa alıntılar ve yararlanma dışında, hiçbir şekilde önceden izin alınmaksızın kullanılamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz ve dağıtılamaz.